W sercu Prabut, na malowniczym rynku, znajduje się wyjątkowa atrakcja, która przyciąga uwagę nie tylko mieszkańców, ale i turystów szukających nieoczywistych miejsc na mapie powiatu kwidzyńskiego. Fontanna Rolanda to nie tylko ozdoba miasta, ale także świadek jego burzliwej historii, symbol niezłomności i europejskiego dziedzictwa. Spacerując po prabuckim rynku, trudno przejść obojętnie obok tej majestatycznej konstrukcji, która przez lata stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych punktów Prabut.
Historia i pochodzenie Fontanny Rolanda
Fontanna Rolanda w Prabutach ma niezwykle ciekawą i nietuzinkową historię. Została zbudowana w 1900 roku w Berlinie, jako upamiętnienie śmierci pierwszego cesarza zjednoczonych Niemiec, Wilhelma I. Jej autorem był znany architekt Franz Schwechten, który słynął z zamiłowania do neoromańskich form. Początkowo fontanna zdobiła jeden z centralnych placów Berlina, jednak w latach 20. XX wieku, w związku z przebudową miejskich ulic, postanowiono ją usunąć. Władze Prabut, dostrzegając jej wyjątkowy charakter, zakupiły fontannę za pokaźną sumę 80 tysięcy marek i w 1929 roku ustawiły ją na środku prabuckiego rynku. Od tego czasu stała się integralną częścią miejskiego krajobrazu i jednym z jego najbardziej rozpoznawalnych symboli.
Architektura i symbolika fontanny
Fontanna Rolanda to prawdziwa perełka romantycznego historyzmu, łącząca w sobie elementy stylu antycznego, romańskiego i gotyckiego. Składa się z trzech kondygnacji, a jej masywny postument podtrzymuje pięć majestatycznych, rzeźbionych lwów. To właśnie od tych lwów fontanna zyskała swoją obecną nazwę. Na bogato zdobionej elewacji można dostrzec liczne motywy roślinne i zwierzęce – oprócz lwów pojawiają się tu słonie, wielbłąd, wilk, smok oraz wijące się węże. Każdy detal przyciąga wzrok i zachęca do bliższego przyjrzenia się tej niezwykłej kompozycji.
Do końca II wojny światowej na szczycie fontanny znajdował się posąg rycerza Rolanda – legendarnego obrońcy praw miejskich i symbolu niezależności. Niestety, figura zaginęła w 1945 roku, gdy do miasta wkroczyły wojska radzieckie. Przez wiele lat fontanna pozostawała bez swojego charakterystycznego zwieńczenia, aż w 2011 roku, dzięki staraniom lokalnych władz i wsparciu honorowego mieszkańca Prabut, Wernera Zebrowskiego, odtworzono postać Rolanda. Nowa figura, wykonana przez dr. Mariusza Białeckiego z Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, ponownie nadała fontannie dawny blask i symboliczne znaczenie.
Fontanna Rolanda jako centrum życia miejskiego
Fontanna Rolanda nie jest jedynie zabytkiem – to także miejsce spotkań, odpoczynku i lokalnych wydarzeń. Otacza ją stylizowany na XIX wiek skwer imienia Jana Pawła II, który został uporządkowany i wybrukowany w 2007 roku. Wokół fontanny widoczny jest zarys dawnego ratusza na planie krzyża, a w rogach skweru umieszczono marmurowe tablice z informacjami o historii miasta, dawnej nawierzchni rynku i schematem wodociągów. To przestrzeń, gdzie historia przeplata się z codziennością, a każdy spacer staje się pretekstem do refleksji nad przemijaniem i trwałością miejskich symboli.
Wieczorami fontanna, podświetlona delikatnym światłem, prezentuje się niezwykle efektownie. Woda tryskająca z ust lwów i innych rzeźbionych zwierząt tworzy hipnotyzujący spektakl, który przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów. To miejsce, gdzie można przysiąść na ławce, odpocząć po zwiedzaniu miasta lub po prostu podziwiać kunszt dawnych rzemieślników.
Ciekawostki i detale, które warto dostrzec
Przyglądając się fontannie z bliska, łatwo zauważyć bogactwo detali, które czynią ją tak wyjątkową. Każde zwierzę ma swoją symbolikę – lwy symbolizują siłę i odwagę, smok nawiązuje do legend i mitów, a słonie i wielbłąd podkreślają uniwersalny, ponadlokalny charakter dzieła. Warto również zwrócić uwagę na fragmenty dawnej nawierzchni rynku, które zostały zachowane jako świadectwo przeszłości. Całość dopełnia otoczenie – zadbany skwer, brukowane alejki i widok na wieżę konkatedry, która góruje nad miastem.
Informacje dla odwiedzających
Fontanna Rolanda znajduje się w samym centrum Prabut, na rynku miejskim, który obecnie nosi nazwę skweru im. Jana Pawła II. Do Prabut można łatwo dojechać zarówno samochodem, jak i pociągiem – miasto leży na trasie kolejowej między Kwidzynem a Iławą. Parking znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie rynku. Zwiedzanie fontanny jest bezpłatne i dostępne o każdej porze dnia i nocy. Najlepiej odwiedzić to miejsce wiosną lub latem, gdy skwer tętni życiem, a fontanna prezentuje się najokazalej. Warto zaplanować dłuższy spacer po rynku, by zobaczyć także inne zabytki Prabut, takie jak Brama Kwidzyńska czy pozostałości dawnych murów miejskich.
Podsumowanie
Fontanna Rolanda w Prabutach to nie tylko architektoniczna perełka, ale także miejsce pełne historii, symboliki i lokalnej dumy. Jej niezwykła podróż z Berlina do niewielkiego miasta na Powiślu, bogactwo detali i odrodzenie figury Rolanda czynią z niej wyjątkowy punkt na turystycznej mapie regionu. Spacer wokół fontanny pozwala poczuć atmosferę dawnego miasta, a jednocześnie odkryć, jak ważne są takie miejsca dla tożsamości lokalnej społeczności. To obowiązkowy przystanek dla każdego, kto chce poznać Prabuty z nieco innej, bardziej kameralnej i pełnej opowieści strony.